Het is onmogelijk om te voorkomen dat je elkaar kwetst. We zijn nu eenmaal geen heiligen.
- Je wordt geraakt op iets, wat je niet wilt voelen en gaat dan figuurlijk terug meppen.
- Je hebt stress van je werk en reageert je af.
- Je bent moe en valt uit om het minste geringste, omdat je niets meer kunt verdragen.
- Je hebt kopzorgen en kunt irritaties van je partner er niet bij hebben.
Omdat je het vaak niet kunt voorkomen dat je elkaar kwetst, is het des te belangrijker om de kwetsing te herstellen.
Wat kun je doen als kwetsende reacties te vaak voorkomen?
Je gevoelige punten leren kennen zodat je minder getriggerd wordt.
Onderzoeken wat je veroordeelt in je partner en waarom.
Bewust worden waardoor je boos wordt en welke herinnering dit oproept.
Elkaar leren kennen in elkaars gevoeligheden en hier rekening mee houden.
Hoe meer je over elkaars emotionele verleden weet, hoe minder waarschijnlijk het is dat je je partner hierin gaat kwetsen. Je gaat meer compassie voor elkaar ervaren.
Vooral ervaringen uit de kindertijd kunnen je gevoelig gemaakt hebben voor bepaald gedrag.
Als ik het heb over nare ervaringen heb ik het zeker niet alleen over traumatische ervaringen zoals fysieke mishandeling en seksueel misbruik. Geen ouder is perfect. Ze kunnen alleen dat geven, wat ze zelf hebben gehad. Mijn ouders hadden geen enkele emotionele bevestiging gehad, zoals veel ouders van de generatie van voor de oorlog. Toen ze zelf kinderen kregen in een welvarende tijd ging het vooral over materiële zaken. Dat een kind emotioneel gezien wil worden en behoefte heeft aan knuffels, zat niet in hun bagage. Het niet gezien, gehoord of serieus genomen worden in de kindertijd heeft zijn weerslag later in je relatie. Je zult hier gevoelig op reageren wanneer je je verhaal kwijt wil en je partner achteloos op zijn/haar mobiel kijkt. Het helpt wanneer je je bewust bent van je gevoeligheden. Het voorkomt een hoop gedoe in de relatie.
Onbewust hoop je, misschien onbewust, in het begin van de relatie, dat je alle liefde, steun en emotionele aandacht krijgt wat je als kind gemist hebt.
Of je hoopt dat je eindelijk jezelf kunt zijn, nadat je je hebt moeten aanpassen aan waarden en normen van je ouders. Bij deze partner hoop je jezelf te vinden. Wellicht heeft je partner net die eigenschappen die je zelf niet hebt kunnen ontwikkelen. Iemand die gesloten is wordt aangetrokken door iemand die extravert is en andersom. Iemand die gevoelig is, wordt aangetrokken door iemand die rationeel is en andersom. Op een gegeven moment realiseer je je dat jouw behoeften niet meer automatisch worden vervuld. Er komen scheuren in je ideaalbeeld van je partner. Je gaat je vaker ergeren of voelt je in de kou staan. Je herkent oude pijnlijke gevoelens. Je maakt van je partner je vader of moeder. Je oude brein scant of de omgeving veilig is. Zo niet ga je vechten, vluchten of bevriezen. Omdat oude verwondingen worden geraakt, wil je je verdedigen tegen emotionele pijn. Of je gebruikt emotionele manipulatie om je partner te dwingen liefdevoller te zijn, bijvoorbeeld door afstandelijker te worden of juist kritisch en beschuldigend. Hierdoor ontstaat er een onvermijdelijke breuk in de relatie door deze vijandige, onveilige sfeer. In feite ben je diep geraakt op de overtuiging dat je geen liefde waard bent en niemand van je houdt. Deze conclusie komt uit de kindertijd en is niet zomaar opgelost. Er bestaat geen droomprins of prinses. We worden telkens weer geconfronteerd met onze ervaringen uit de kindertijd in onze relaties.
Een kwetsing herstellen
Een herstelpoging is de lijm in een relatie, omdat ze voorkomt dat de relatie te veel schade oploopt. Het is de redding bij relatieproblemen, doordat ze de emotionele spanning tussen elkaar verminderen en doordat ze het stressniveau verlagen.
Een kwetsing herstellen is alleen mogelijk als je je veilig voelt om je jeugdervaring te delen. Door elkaars ervaringen te delen, krijg je meer inzicht in elkaars gevoeligheden en leer je elkaars onaangename gedrag beter begrijpen.
Het negeren of ontkennen wat je partner voelt, is heel beschadigend voor de relatie. Dus een kwetsing herstellen betekent de gevoelens van je partner serieus te nemen. Het kan zijn dat je partner jouw gedrag verkeerd heeft geïnterpreteerd. Dan kun je zeggen dat het effect van je gedrag zeker niet je intentie was. Dit is nogmaals een reden om inzicht te willen krijgen in oude kwetsingen, omdat deze kunnen leiden tot verkeerde, negatieve interpretaties. Als je op je telefoon kijkt, is dat geen bewuste daad om je partner te negeren. Maar hij/zij kan dit wel zo ervaren.
Stap 1. Erken dat je je partner hebt gekwetst.
Wanneer je de gevoelens van je gekwetste partner erkent en bevestigt, kan je partner je waarschijnlijk vergeven. Maar dat wil hij/zij echt kunnen voelen. Door empathisch te zijn, ongeacht je bedoeling of intentie. De kans is groot dat het niet de bedoeling was en had je geen idee dat je partner erdoor gekwetst raakte.
Je schuldig of slecht voelen
Om de relatie te kunnen herstellen zul je aan moeten horen wat het effect van je gedrag is, moeten ervaren wat je partner heeft gevoeld, zonder je te verdedigen of de reactie kleiner te maken, te relativeren of ertegen in te gaan. Het is een uitdaging om je schuldgevoel te verdragen. Het is de magische sleutel naar het herstel van je relatie als je deze gevoelens kunt horen en voelen en gaat bevestigen.
Bevestigen
Bevestigen betekent dat je aangeeft dat je je realiseert en begrijpt waarom hij/zij zo diep teleurgesteld, verdrietig, wanhopig of boos is. Ieder mens wil erkend worden in zijn gevoelens. Dat is een diepgewortelde universele behoefte die we al vanaf onze geboorte hebben.
Waarom is het zo moeilijk om te erkennen dat je kwetsend of nalatig?
Voor veel mensen voelt het alsof je jezelf verlaagt, jezelf kleiner maakt. In zekere zin is dat ook zo, want je stelt je kwetsbaar op. De moeite met je kwetsbaar opstellen komt voort uit het idee dat kwetsbaar zijn zwak is. Het tegendeel is waar; door te buigen, omdat dit een moeilijk gevoel is, ben je sterk. Er is moed voor nodig om je eigen feilbaarheid onder ogen te zien. Je hebt een sterk karakter nodig om ook te geloven dat je desondanks nog steeds een goed mens bent.
Verantwoordelijkheid nemen voor je daden.
Je benadrukt dat je het heel graag wilt goedmaken. (Als dat echt zo is.) Door dit voor te stellen kan je partner ervaren dat je echt spijt hebt en dat je bereid bent alles te doen om de relatie te redden. Denk na over wat je voor hem of haar zou kunnen doen om het goed te maken. Kom met een voorstel.
Hoe kun je spijt betuigen zodat je partner je vergeeft?
Oprecht verontschuldigen, spijt betuigen, betekent dat je echt ervaart wat je je partner hebt aangedaan. Als je denkt dat je met een kort sorry klaar bent zul je ontdekken dat je nog verder van huis bent. Wanneer je op geen enkele manier laat zien dat je bent aangedaan over het effect van jouw handelen of nalatigheid, zul je niet echt verder komen.
Het gaat er niet om dat je ‘Het spijt me zegt’ maar HOE je dit zegt, bepaalt het succes. Je kunt ook vragen om vergeving uiteraard. Maar ook hier geldt, denk er niet lichtzinnig over door bijvoorbeeld te zeggen: “Je kunt me nu toch wel vergeven?”.
Hoe vergeef je jezelf wanneer de ander jou niet kan vergeven?
Ook al doe je nog zo je best, het kan gebeuren dat je partner je niet gaat vergeven. Misschien omdat het te vaak is gebeurd of omdat je partner niet vergevingsgezind is. Er kunnen allerlei redenen zijn waar je geen invloed op hebt. In dat geval is het belangrijk dat je niet gebogen gaat onder schuldgevoel en je jezelf leert vergeven. Jezelf vergeven kan helpen schuldgevoelens op te lossen en je helpen om weer van het leven te gaan genieten.
Je gaat je verzoenen met wat je gedaan hebt of nagelaten.
Je gaat voor jezelf na wat je nu precies hebt nagelaten of gedaan waarmee je je partner hebt gekwetst of tekortgedaan. Wat waren de gevolgen? Schrijf het op. Laat een goede vriend die niet bang is je te confronteren dit kritisch lezen, zodat alle vormen van verdediging eruit gehaald worden. Laat deze vriend(in) meedenken wat de mogelijke gevolgen waren. Welke gevoelens spelen een rol, hoe waren de reacties van de omgeving, wat heeft je partner moeten incasseren, wat heeft het letterlijk gekost. Beschrijf het zo gedetailleerd mogelijk. Maak het niet kleiner, maar ook niet groter dan het is.
Laat deze vriend(in) de teksten langzaam oplezen zodat het goed tot je doordringt, niet alleen rationeel maar ook emotioneel. Wat doet het met jou? Dit kan heel pijnlijk zijn maar is nodig om jezelf oprecht te kunnen vergeven.
Ga je intentie van je gedrag scheiden.
Ook al heb je je partner gekwetst, de kans is aannemelijk dat het niet je bedoeling was. Nadat je hebt geïncasseerd wat de gevolgen waren, ga je onderzoeken wat de drijfveer van je gedrag was.
Wat was je bedoeling?
Misschien was je bezig met het vervullen van eigen behoeftes en realiseerde je je niet dat dit een effect op de ander zou hebben. Het kan ook zijn dat je intentie wel degelijk kwaadwillig was, bijvoorbeeld omdat je jaloers was. Dan moet je dat onder ogen zien. Vaak is het effect van gedrag niet je bedoeling, maar was je gericht op eigen belangen of had je zelfs het idee dat je je partner er mee zou helpen. Omdat het niet je intentie was om je partner tekort te doen of te kwetsen, wordt dit vaak ter verdediging aangevoerd. Deze twee zaken staan los van elkaar. Er is aan de ene kant een gevolg van je daden en aan de andere kant had je een andere intentie. Je moet zeker niet je daden goed gaan praten maar wel leren begrijpen waarom je deed wat je deed zodat je jezelf hierin kunt vergeven.
Om ervan te leren is het belangrijk dat je voor jezelf nagaat wat je moet veranderen in je manier van denken, je gewoontes, je gedrag en misschien wel je levensstijl om te voorkomen dat het weer gebeurt.
Wat zijn mogelijke herstelpogingen?
- Een pauze nemen tijdens een discussie of ruzie om jezelf te kalmeren.
- Je excuses aanbieden of excuses van je partner aanvaarden.
- Kunnen zeggen dat je fout was.
- Een grapje maken, bijvoorbeeld jezelf op een leuke manier belachelijk maken.
- Vragen om opnieuw te beginnen met een goede start.
- Samenvatten wat je partner voor frustratie of irritatie heeft.
- Bekennen dat je te ver gegaan bent.
- Benoemen dat je soms heel gefrustreerd bent.
- Je partner kalmeren of geruststellen.
- Erop vertrouwen dat je de problemen samen kunt oplossen.
- Het benoemen van verschillen zonder oordeel of verwijt.
- Ruimte geven aan emoties.
- Waardering uiten.
Een gevoel van veiligheid in de relatie is een belangrijke sleutel om je vrij te voelen. Vrij voelen om kwetsbaar te durven zijn. Als je samen leert veiligheid te creëren, kun je over gevoelige zaken praten zonder dat dit tot een ruzie leidt.
Wil je dit echt oplossen, dan heb je daar niet een (droom) partner voor nodig, maar een innerlijk proces van bewustwording en heling.
Ik, Marja Postema, help je graag bij het herstellen van de effecten van kwetsing.
Dat kan via coaching of de opleiding Emotioneel Meesterschap.
Meld je aan via het contactformulier voor een gratis intake/kennismakingsgesprek
OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP
Voor iedereen die bezig wil zijn met bewustwording en persoonlijke ontwikkeling
Voor iedereen die behoefte heeft aan verdieping, verheldering en aan het oplossen van hardnekkige patronen
Voor iedereen die vat wil krijgen op verschillende vormen van conditionering
Meld je aan via het contactformulier voor een gratis intake/kennismakingsgesprek
